Stan surowy zamknięty to jeden z kluczowych etapów podczas budowy domu, który daje inwestorowi pewność co do prawidłowego zamknięcia bryły budynku. Obejmuje on wszystkie prace związane z wykonaniem podstawowej konstrukcji, montażem okien i drzwi oraz wykonaniem więźby dachowej pokrytej wstępnym kryciem. Dzięki temu obiekt jest zabezpieczony przed wpływem warunków atmosferycznych, a dalsze prace wykończeniowe można prowadzić niezależnie od pogody. W artykule omówimy istotę stanu surowego zamkniętego, zestawimy elementy budowlane i roboty towarzyszące oraz przybliżymy koszty i czynniki, które wpływają na ostateczny kosztorys.
Czym jest stan surowy zamknięty?
Pojęcie stan surowy zamknięty odnosi się do etapu budowy, w którym bryła budynku jest w całości wykonana, a wszystkie otwory drzwiowe i okienne zostały zaopatrzone w stolarkę. W praktyce oznacza to pewien stopień zaawansowania prac konstrukcyjnych, zapewniający ochronę wnętrza przed deszczem i wiatrem.
Definicja i zakres prac
- Ściany zewnętrzne – wzniesienie murów nośnych i działowych zgodnie z projektem.
- Stropy – wykonanie stropów żelbetowych lub prefabrykowanych.
- Dach – montaż więźby dachowej wraz z deskowaniem i wstępnym kryciem np. papą lub membraną.
- Stolarka – montaż okien i drzwi zewnętrznych wykonanych z PCV, drewna lub aluminium.
- Wykończenie kominów i obróbki blacharskie przy okapie i koszach dachowych.
Dzięki temu budynek zyskuje pełną przestrzenną formę oraz odpowiedni stopień szczelności. Etap ten nie obejmuje jednak tynków, posadzek, instalacji wewnętrznych czy elewacji.
Elementy i prace w stanie surowym zamkniętym
Dokładny zakres robót może się różnić w zależności od specyfikacji projektu oraz standardów wykonawcy, ale zwykle obejmuje:
Prace ziemne i fundamentowe
W pierwszej kolejności wykonuje się podłoże gruntowe, geotechniczną weryfikację nośności gruntu oraz roboty fundamentowe. Fundamenty mogą być wykonane jako ławy żelbetowe, płyta fundamentowa lub fundamenty punktowe.
Ściany i stropy
Do budowy ścian nośnych używa się bloczków betonowych, pustaków ceramicznych lub silikatowych. Po wymurowaniu kolejnych kondygnacji następuje zabetonowanie wieńców i przygotowanie stropów. Montaż stropów żelbetowych to często kilkuetapowy proces: szalowanie, zbrojenie, betonowanie i pielęgnacja betonu.
Więźba dachowa
Do wykonania więźby dachowej stosuje się drewno impregnowane lub elementy stalowe. Montaż obejmuje ustawienie krokwi, murłat, łat i kontrłat. Następnie kładzie się wstępne krycie (papa, membrana), które chroni konstrukcję przed wilgocią do czasu położenia pokrycia właściwego.
Stolarka okienna i drzwiowa
Montaż okien i drzwi zewnętrznych pozwala na uzyskanie szczelności i ochrony termicznej. Przy wyborze materiału i parametrów termoizolacyjnych warto zwrócić uwagę na współczynnik przenikania ciepła U oraz szczelność na infiltrację.
Obróbki blacharskie i odwodnienie dachu
Kluczowe dla trwałości dachu są obróbki blacharskie przy koszach, okapie oraz kominie. Montaż rynien i rur spustowych pozwala na odprowadzenie wody deszczowej, co zapobiega zawilgoceniom fundamentów.
Koszty stanu surowego zamkniętego
Przygotowanie szczegółowego kosztorysu wymaga analizy kilku podstawowych czynników. Średnio ceny w Polsce za stan surowy zamknięty wahają się między 1 500 a 2 500 zł/m2 powierzchni użytkowej, ale każdy projekt może generować odmienne koszty.
Główne czynniki wpływające na cenę
- Wielkość i skomplikowanie bryły – domy o nieregularnym kształcie lub z lukarnami są droższe w realizacji.
- Rodzaj materiałów – bloczki betonowe, pustaki ceramiczne czy silikatowe mają różne ceny i parametry izolacyjne.
- System stropowy – prefabrykowane stropy żelbetowe są tańsze w wykonaniu niż tradycyjne monolityczne, ale wymagają transportu i dźwigów.
- Rodzaj więźby dachowej – konstrukcje prefabrykowane mogą skrócić czas montażu, ale często są droższe niż tradycyjne krokwiowe.
- Stolarka – okna o podwyższonym standardzie (trojszybowe, drewno-aluminium) podnoszą wydatek.
- Lokalizacja budowy – koszty robocizny i transportu materiałów w dużych miastach bywają wyższe niż na terenach wiejskich.
- Dodatkowe prace – odwodnienie, drenaż, obróbki blacharskie oraz przygotowanie placu budowy.
Przykładowe zestawienie kosztów
Załóżmy, że dom ma 150 m2 powierzchni użytkowej. Przy cenie 2 000 zł/m2 inwestor zapłaci około 300 000 zł brutto. W tej kwocie mieszczą się:
- Roboty fundamentowe i zbrojeniowe – ok. 15% całego budżetu.
- Murarka ścian – 25%.
- Stropy – 20%.
- Więźba dachowa z wstępnym kryciem – 20%.
- Stolarka zewnętrzna – 15%.
- Obróbki blacharskie, rynny – 5%.
Zalety i wady stanu surowego zamkniętego
Wybór realizacji w standardzie surowym zamkniętym wiąże się z szeregiem korzyści, ale również pewnymi ograniczeniami:
Zalety
- Zabezpieczenie budynku przed opadami i wiatrem.
- Możliwość prowadzenia prac wykończeniowych niezależnie od pogody.
- Lepsze planowanie budżetu – koszty surowego zamknięcia są relatywnie stabilne.
- Gotowa bryła umożliwia wizualizację przestrzeni wewnętrznej.
Wady
- Konieczność dodatkowych etapów – tynkowanie, posadzki, instalacje, co wydłuża realizację.
- Ryzyko błędów w tym etapie – niedokładne obróbki mogą powodować przecieki.
- Brak termomodernizacji elewacji – konieczność wykonania ociepleń.
Podsumowując, stan surowy zamknięty to fundamentalny etap realizacji inwestycji, który zapewnia odpowiednie warunki do rozpoczęcia dalszych prac. Dzięki precyzyjnej analizie kosztów, wyborowi sprawdzonego wykonawcy i dbałości o detale techniczne można sprawnie przejść do kolejnych faz, takich jak instalacje wewnętrzne czy prace wykończeniowe.